Η
Εκκλησία ζει και υπάρχει στον κόσμο αλλά δεν είναι εκ του κόσμου τούτου.
Υπάρχει στον κόσμο και χρησιμοποιεί προς δόξαν Θεού και προς ωφέλεια και
σωτηρία μας κάθε τι υλικό το οποίο αντιπροσφέρεται στο μεγάλο Δωροδότη. Στα
ιερά Μυστήρια που είναι λειτουργικές πράξεις της Εκκλησίας μας για να λάβουμε
χάρη Θεού, αγιασμό και ευλογία, χρησιμοποιούνται τα υλικά στοιχεία και
δηλώνεται έτσι ότι όλος ο κόσμος είναι προσφορά του Θεού και ο άνθρωπος ως
σύνδεσμος του Θεού με την κτίση τα αντιπροσφέρει στον Κύριο ως ευχαριστία.
Το
έργο της σωτηρίας του ανθρώπου συνεχίζεται και μετά το κατ' εξοχήν Μυστήριο της
Σαρκώσεως. Ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας αναφέρει ότι τα Μυστήρια αποτελούν το
δρόμο που χάραξε ο Χριστός με την ενανθρώπισή Του. Και δια των ιερών Μυστηρίων
συνεχίζει να είναι παρών ανάμεσά μας όπως μας υποσχέθηκε.
Η
Αγία Εκκλησία μας προσδιόρισε τις αγιαστικές αυτές πράξεις και μας τονίζει ότι
μέσω των Μυστηρίων το Άγιο Πνεύμα εργάζεται τη σωτηρία μας και παρέχει τις δωρεές
Του. Αλλά χρειάζεται και η προσωπική συνεργασία των πιστών για την αποδοχή της
Θείας Χάρις και του Αγιασμού.
Τονίζεται
όμως ιδιαίτερα από τους Πατέρες της Εκκλησίας μας ότι σε καμιά περίπτωση τα
Ιερά Μυστήρια, όπως και οι άλλες τελετές και ακολουθίες, δεν είναι μαγικές και
δεν επέρχεται με μαγικό τρόπο η χάρις του Θεού αλλά αυτό επιτυγχάνεται μέσα από
την πνευματική ζωή και την ενεργό και προσωπική σχέση του πιστού με την
Εκκλησία.
Τα
μυστήρια είναι επτά: Το Βάπτισμα, το Χρίσμα, Η Θεία Ευχαριστία, Η Ιερωσύνη, ο
Γάμος, η Εξομολόγηση και το Ιερό Ευχέλαιο.
Μία
σύντομη ανάλυση του κάθε Μυστηρίου θα ακολουθήσει στα επόμενα φυλλάδια.
Α΄.
Το Μυστήριο του Βαπτίσματος.
Ο
Χριστός αναφέρει ότι πρέπει να γεννηθούμε εξ' ύδατος και Πνεύματος και με τα
λόγια του Ιερού Χρυσοστόμου μας λέει: "Ήρθα από τον ουρανό στη γη
φέρνοντας ένα παράξενο τρόπο δημιουργίας. Στην αρχή έφτιαξα τον άνθρωπο από γη
και νερό. Όμως το δημιούργημα δεν υπήρξε εύχρηστο. Το σκεύος παραμορφώθηκε.
Θέλω λοιπόν να δημιουργήσω τον άνθρωπο ξανά αλλά αυτή τη φορά από νερό και
Πνεύμα".
Το
Βάπτισμα καθιερώθηκε από τον Κύριο μας: "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα
έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου
Πνεύματος..." (Ματθ. ΚΗ΄ 29).
Το
μυστήριο του Βαπτίσματος τελείται πάντα στο ναό και χρησιμοποιούνται για την
τέλεσή του νερό και λάδι (υλικό στοιχείο).
Στην
αρχή διαβάζονται διάφορες ευχές οι Εξορκισμοί, δίδεται το όνομα στον
βαπτιζόμενο, και ομολογείται από τον ανάδοχο η απόταξις του Σατανά και η
σύνταξις με τον Χριστό.
Στη
συνέχεια μπροστά στη κολυμβήθρα διαβάζονται οι ευχές ευλογίας του ύδατος. Ο
βαπτιζόμενος αλείφεται συμβολικά με το λάδι που λίγο πριν ευλογήθηκε με ειδική
ευχή. Η άλειψη αυτή έχει συμβολικό χαρακτήρα και δηλώνει ότι ο βαπτιζόμενος
αλείφεται για να ξεφεύγει από τις παγίδες του διαβόλου όπως ο παλαιστής στο
στίβο. Και αμέσως μετά ο βαπτιζόμενος, καταδύεται και αναδύεται από τον ιερέα,
τρεις φορές στο νερό. Η τριτή κατάδυση και ανάδυση γίνεται στο όνομα της Αγίας
Τριάδος και συμβολίζει την τριήμερο ταφή του Σωτήρα μας. Συμβολίζει τον θάνατο
του παλαιού ανθρώπου της αμαρτίας και την
αναγέννησή
του κατά Χριστόν. Στην κολυμβήθρα πεθαίνει ο παλαιός άνθρωπος. Καθαρίζεται από
το προπατορικό και κάθε άλλο αμάρτημα και παραδίδεται πλέον στην Εκκλησία ως
πλήρες μέλος της. Το Βάπτισμα για το λόγο αυτό ονομάζεται και μυστήριο
αναγεννήσεως.
Το
Βάπτισμα για να είναι έγκυρο πρέπει να τελείται από ιερέα και να γίνεται στο
όνομα της Αγίας Τριάδας.
Τελείται
δε μία και μόνο φορά και σε καμιά περίπτωση δεν επαναλαμβάνεται.
Σε περιπτώσεις
κινδύνου η Εκκλησία μας δέχεται το αεροβάπτισμα. Σ' αυτές τις περιπτώσεις το
βάπτισμα τελείται από τον οποιονδήποτε στο όνομα της Αγίας Τριάδος και
θεωρείται κανονικό και έγκυρο αν επέλθει ο θάνατος. Σε περίπτωση όμως που
επιζήσει ο αεροβαπτισμένος, τότε τελείται και ολοκληρώνεται η βάπτισή του.
Πάντα με το βάπτισμα μαζί τελείται και το δεύτερο
μυστήριο.
Β'
το μυστήριο του Χρίσματος.
Ο νεοφώτιστος αναγεννήθηκε. Έλαβε την άφεση των αμαρτιών.
Είναι πλέον πλήρες και κανονικό μέλος της Μιάς Αγίας Καθολικής και Αποστολικής
Εκκλη-σίας. Σφραγίζεται λοιπόν στη συνέχεια ο πιστός με το Άγιο Μύρο στα
διάφορα μέλη του σώματός του. Στους Αποστολι-κούς χρόνους το Μυστήριο του
Χρίσμα-τος ετελείτο με την επίθεση των χεριών των Αποστόλων και αργότερα
καθιερώ-θηκε το Άγιο Μύρο. (Το Άγιο Μύρο είναι μείγμα από λάδι και 40
αρωματικές ουσίες που συμβολίζουν τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και
παρασκευάζεται με ειδική τελετή στο Οικουμενικό Πατριαρχείο την Μεγάλη Πέμπτη
κατά διαστήματα). Έτσι λαμβάνει Φωτισμό Πνεύματος ο βαπτιζόμενος. Λαμβάνει τα
χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Το Μυστήριο του Χρίσματος είναι η επέκταση του
γεγονότος της Πεντη-κοστής. Αγιάζονται τα μέλη και οι αισθή-σεις του ανθρώπου
και σφραγιζόμαστε, όπως λέει ο Αγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, διά Πνεύματος Αγίου
για την ημέρα της απολυτρώσεως.
Το μυστήριο του Χρίσματος όπως και του Βαπτίσματος
τελείται μία φορά.
Χαρμόσυνο θεωρείται το μυστήριο του Βαπτίσματος διότι ο
άνθρωπος με τη Χάρη του Θεού καθαρίζεται και γίνεται κανονικό μέλος της
εκκλησίας. Είναι από τις ιερότερες στιγμές της ζωής του πιστού και γι' αυτό οι
παρευρισκόμενοι στο βάπτισμα πρέπει να σέβονται όχι μόνο το χώρο όπου
βρίσκονται, δηλαδή το ναό, αλλά και την ιερότητα της στιγμής. Την ιερότητα του
μυστηρίου. Η προσευχές των παρευρισκομένων εκείνη την ώρα πρέπει να συνοδεύουν
το νεοφώτιστο και να αποφεύγονται οι συνομιλίες και οι αστεϊσμοί διότι
δημιουργούν τέτοια ατμόσφαιρα που δεν συνάδει με τον χώρο και τα τελούμενα. Δεν
είναι σωστό η βάπτιση να καταντάει ένα καθαρά κοσμικό γεγονός με σκοπό την
προσωπική προβολή και την επίδειξη. Ασεβούμε στο Θεό.
Και η προσωπική χαρά και οι κοινωνικές υποχρεώσεις
μπορούν να συνυπάρξουν με σεβασμό στα τελούμενα και να μην καταντάει το Άγιο
Βάπτισμα φολκλορικό γεγονός.
Βιβλιογραφία
-- Η πορεία
με το Σωτήρα Χριστό. Α.
Schmemann
-- Μεγ. Τεσσαρακοστή. Alexander Schmemann.
-- H χώρα
των ζώντων. Αρχ. Τύχωνος.
-- Θέματα
Ορθοδ. Θεολογίας. Π. Γ. Φλωρόφσκυ.
-- Ο Ιησούς
Χριστός. Ιερομ. Γρηγορίου.
-- Ορθόδοξος
Πνευματικότης. Ανωνύμου μοναχού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου